Knjiga: Filozofija biologije : Razmatranje filozofskih pitanja koja proističu iz teorije evolucije

Biologija podstiče duboka pitanja ne samo u okviru sopstvene nauke, već i u okviru hemije, fizike, metafizike, filozofije, epistemologije i etike.Naziv "biologija" (grč. bios – život) upućuje na bavljenje živim pojavama. Možda bi pravilnije bilo koristiti pojam zoe (grč. život) koji se ustalio u pojmu "zoologija", jer bios izvorno ima specifičnije značenje.No, bez obzira na sam naziv, biologija jeste nauka o životu, iako se ne može baš precizno reći šta je tačno njeno područje istraživanja (Eliot Sober, 2003).

Područje od interesa za biologiju se prostire od veličine atoma do veličine galaksije (Mayr, 2004). Od atomskog sveta i ineterakcija medju elementarnim česticama (mikrokosmosa) do sveta kosmičkih dimenzija (makrokosmosa), sve su to područja od interesa za proučavanje živog sveta. Takodje, važan problem za biologiju je i utvrdjivanje razlike izmedju neživih i živih stvari, što nije lako rešiv problem, kako bi se moglo činiti na prvi pogled. Pitanje je gde je granica izmedju žive i nežive prirode? Ni danas nema konsenzusa oko odredjenja jedinstvene definicije života.

Iako su filozofi odavno zainteresovan za biologiju (npr. Aristotel, Dekart, pa čak i Kant), filozofija biologije nastala je kao nezavisna oblasti filozofije veoma kasno, tek oko 1960 i 1970. godine. Filozofi nakon tog perioda sve više posvećuju pažnju biologiji, od uspona neodarvinizma tokom 1930-ih i 1940-ih, otkrića strukture DNK 1953. godine pa do skorijih napredaka u genetskom inženjeringu. Ostale ključne ideje uključuju evolucione mehanizme i rasložnjavanje svih životnih procesa do biohemijskih i molekularnih reakcija, i konačno uključivanje psihologije u širu oblast neuronauka.

Preuzmi knjigu, 290 strana

Brajan Garvi (Brian Garvey), doktor filozofije i evolucione psihologije, u svojoj knjizi "Filozofija biologije" sumira i razmatra upravo ta najvažnija filozofska pitanja u biologiji.

Uprkos svom naslovu, potencijalni čitaoci treba da znaju da ova knjiga nije još jedna knjiga sa fokusom na filozofiju biologije kao nauke već više na filozofiju same evolucije. Koristeći se parolom Teodosijusa Dobžanskog da "ništa u biologiji nema smisla osim u svetlu evolucije", Garvi smatra da su sva zanimljiva biološka pitanja zapravo - evoluciona pitanja - jer su svi biološki pojmovi u stvari evolucioni koncepti. On proširuje i razradjuje ovu osnovnu tezu na 14 poglavlja knjige. Prvi deo počinje sa filozofskim temeljima teorije evolucije i pokriva Darvinove argumente porekla vrsta. Dalje se raspravlja o značaju gena za evoluciju, jedinicama selekcije, adaptacijama i ulozi razvoja u evoluciji. Drugi deo razmatra neke filozofske probleme koji proističu iz teorije evolucije, zatim funkcije, klasifikacije i vrste. Konačno, treći deo se opširnije bavi implikacijama koje teorija evolucije ima na filozofiju nauke, epistemologiju , religiju, psihologiju i etiku.

Knjiga je takodje sveobuhvatni uvod u ogromno polje naučnih studija i prezentacija mnogih važnih filozofskih problema koje je nauka do danas postavila. Vodjeno je računa da nivo pisanja bude prihvatljiv i ljudima koji nisu stručni biolozi, ali opet bez žrtvovanja važnih filozofskih finesa.

Korisna literatura

• Beatty, J. (1995). "The Evolutionary Contingency Thesis." In G. Wolters and J.G. Lennox (eds.), Concepts, Theories, and Rationality in the Biological Sciences. Pittsburgh: University of Pittsburgh Press (pp. 45-81).
• Doolittle, W.F and Bapteste, E. (2007). "Pattern pluralism and the Tree of Life hypothesis," Proceedings of the National Academy of Sciences USA 104: 2043-2049.
• Gilbert, S.F. (2003). "Evo-devo, devo-evo, and devgen-popgen," Biology and Philosophy 18: 347-352.
• Griffiths, P.E., & Gray, R.D. (2005). "Three ways to misunderstand developmental systems theory," Biology and Philosophy 20: 417-425.
• Lynch, M. (2007). The Origins of Genome Architecture. Sunderland, MA: Sinauer.
• Machamer, P.K., Darden, L., & Craver C. F. (2000). "Thinking about mechanisms," Philosophy of Science 67:1-25.
• Millstein, R.L. (2006). "Natural selection as a population-level causal process," British Journal for the Philosophy of Science 57: 627-653.
• Oyama, S, Griffiths, P.E., & Gray, R.D. (2001). Cycles of Contingency: Developmental Systems and Evolution. Cambridge, MA: MIT Press.
• Pigliucci, M. (2005). "Do we need an extended evolutionary synthesis?" Evolution 61: 2743-2749.
• Plutynski, A. (2006). "Drift: a historical and conceptual overview," Biological Theory 2: 156-167.
• Robert, J.S. (2002). "How developmental is evolutionary developmental biology?" Biology and Philosophy 17: 591-611.
• Rose, M.R., & Oakley, T. H. (2007). "The new biology: beyond the Modern Synthesis," Biology Direct 2: 30 doi:10.1186/1745-6150-2-30.
• Wilson, D.S., & Wilson, E.O. (2007). "Rethinking the theoretical foundation of sociobiology," Quarterly Review of Biology 82: 327-348.